Mẹ ơi, không phải con không có quy tắc, mà là không ai nói cho con biết thế nào là quy tắc

Làm cha mẹ, chúng ta luôn mong muốn con cái trưởng thành với những giá trị tốt đẹp, biết sống có trách nhiệm và tuân thủ các quy tắc trong cuộc sống. Nhưng đôi khi, trong hành trình dạy dỗ con, chúng ta lại quên mất một điều quan trọng: trẻ em không tự nhiên biết được điều gì đúng hay sai, điều gì là quy tắc, nếu chúng ta không hướng dẫn cho con một cách rõ ràng và kiên nhẫn.

Một lần, khi tôi mắng con vì làm đổ nước ra sàn mà không lau dọn, con đã nhìn tôi bằng ánh mắt ngây thơ và nói: “Mẹ ơi, không phải con không có quy tắc, mà là không ai nói cho con biết thế nào là quy tắc.” Câu nói ấy khiến tôi lặng người. Tôi nhận ra rằng, thay vì nổi giận hay trách mắng, tôi cần dành thời gian để dạy con hiểu về quy tắc và lý do tại sao chúng quan trọng.

1. Trẻ cần được hướng dẫn, không phải bị phán xét

Khi trẻ làm sai, chúng ta thường dễ dàng gắn cho con những nhãn mác như “bướng bỉnh”, “vô ý thức” hay “không nghe lời”. Nhưng thực tế, trẻ nhỏ không tự nhiên biết được rằng hành động của mình là sai. Một đứa trẻ làm đổ nước ra sàn có thể chỉ nghĩ rằng đó là một tai nạn, chứ không hiểu rằng việc lau dọn là trách nhiệm của mình. Nếu chúng ta không giải thích, trẻ sẽ không biết rằng việc giữ gìn sạch sẽ là một quy tắc cần tuân thủ.

Hãy thử đặt mình vào vị trí của con: Nếu bạn bước vào một môi trường hoàn toàn mới, không ai nói cho bạn biết điều gì là đúng hay sai, bạn sẽ cảm thấy hoang mang như thế nào? Trẻ em cũng vậy. Chúng cần cha mẹ đóng vai trò như người dẫn đường, giúp con hiểu rõ các quy tắc và lý do đằng sau chúng.

2. Quy tắc không chỉ là luật lệ, mà còn là sự thấu hiểu

Khi dạy con về quy tắc, điều quan trọng không phải là ép buộc con phải làm theo, mà là giúp con hiểu tại sao quy tắc đó tồn tại. Ví dụ:

• Khi bạn yêu cầu con không được hét lớn trong nhà, hãy giải thích rằng điều đó có thể làm phiền người khác.
• Khi bạn dạy con phải dọn dẹp đồ chơi sau khi chơi xong, hãy nói rằng việc này giúp giữ nhà cửa gọn gàng và dễ tìm đồ chơi hơn.

Khi trẻ hiểu được lý do đằng sau mỗi quy tắc, chúng sẽ dễ dàng chấp nhận và tuân thủ hơn. Đừng biến quy tắc thành những mệnh lệnh khô khan, mà hãy để chúng trở thành bài học nhẹ nhàng, gần gũi.

3. Quy tắc cần được dạy qua hành động, không chỉ lời nói

Trẻ nhỏ học hỏi qua việc quan sát và bắt chước. Nếu bạn muốn con tuân thủ các quy tắc, bạn cần làm gương trước. Ví dụ:

• Nếu bạn muốn con giữ lời hứa, hãy chắc chắn rằng bạn cũng giữ lời hứa với con.
• Nếu bạn muốn con biết xếp hàng khi đi siêu thị, hãy để con thấy bạn kiên nhẫn chờ đợi đến lượt mình.

Hành động của cha mẹ là bài học sống động nhất cho con. Khi bạn sống đúng với những quy tắc mà bạn đặt ra, con sẽ tự nhiên học hỏi và làm theo.

4. Dạy quy tắc cần sự kiên nhẫn và lặp lại

Trẻ em không thể hiểu và ghi nhớ ngay lập tức tất cả các quy tắc. Có thể bạn sẽ phải nhắc đi nhắc lại nhiều lần, nhưng điều đó không có nghĩa là con không lắng nghe. Mỗi lần bạn nhắc nhở, con sẽ học thêm một chút, hiểu thêm một chút. Sự kiên nhẫn của bạn chính là chìa khóa để con hình thành thói quen và ý thức tuân thủ quy tắc.

Hãy nhớ rằng, việc dạy con không phải là một cuộc đua, mà là một hành trình. Trên hành trình đó, những lần vấp ngã, sai lầm của con là cơ hội để bạn hướng dẫn và đồng hành cùng con.

5. Quy tắc không phải để kiểm soát, mà để yêu thương

Cuối cùng, hãy nhớ rằng quy tắc không phải là công cụ để kiểm soát con cái, mà là cách để bạn giúp con sống tốt hơn, an toàn hơn và trở thành một người có trách nhiệm. Đừng biến quy tắc thành áp lực hay gánh nặng cho con. Thay vào đó, hãy để con hiểu rằng quy tắc là một phần của tình yêu thương mà bạn dành cho con.

Ví dụ:

• Khi bạn yêu cầu con đội mũ bảo hiểm khi đi xe đạp, hãy nói rằng đó là để bảo vệ con khỏi nguy hiểm.
• Khi bạn dạy con phải xin phép trước khi mượn đồ của người khác, hãy giải thích rằng điều này giúp con tôn trọng và xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với mọi người.

Khi trẻ cảm nhận được rằng quy tắc xuất phát từ tình yêu thương, con sẽ dễ dàng chấp nhận và làm theo.

Nguồn: Sưu tầm.